600 jaar oude kloostermuren in ere hersteld
Bron: Omroep Brabant
Het oudst bewoonde klooster van Nederland in Sint Agatha heeft weer een muur. Na 2,5 jaar restaureren is de 390 meter lange kloostermuur weer in ere hersteld. Eén van de laatste drie kruisheren die er nog woont mocht vrijdagmiddag de laatste steen in de muur metselen. “Dat is symbolisch, maar is niets op het hele werk dat is gedaan”, vertelt broeder Edgard Claes.
Het klooster, midden in het natuurgebied De Maasheggen, wordt al sinds 1371 bewoond door de kruisheren. Een van hen is Edgard Claes. “Wanneer ik uit mijn raam naar buiten kijk, dan zie ik de muur. Daar geniet ik dagelijks van, zeker nu die weer in ere hersteld is”, zegt hij.
“Die jongens hebben keihard gewerkt”, vertelt de broeder over onze restauratievakmannen die hij dagelijks nauw in de gaten hield. “Er waren zulke slechte stukken bij, waardoor je niet meer kon zien hoe het in elkaar zat vroeger. Nu zie je weer duidelijk hoe het voorheen was. Dat vind ik buitengewoon mooi.”
"De stenen, die ook wel kloostermoppen heten, zijn één voor één uitgehakt"
De kloostermuren, waarvan delen al meer dan zeshonderd jaar oud zijn, speelden een cruciale rol in de geschiedenis van het klooster. De muur beschermde de kloostergemeenschap van de wereld daarbuiten en hield het geestelijke binnen.

“Het hoort bij een klooster”, vertelt Carli van den Berg van Erfgoedcentrum Klooster Sint Agatha. “Klooster komt van het woord claustrum en dat betekent weer ‘omheining’. De muur is die omheining en is daarom noodzakelijk bij een klooster.”
Het besluit om de muur te gaan renoveren was dan ook snel gemaakt. Al had het behoorlijk wat voeten in de aarde. “We hebben een goede bijdrage gekregen aan subsidies, maar moesten ook een groot deel zelf bij elkaar sprokkelen. Gelukkig hebben we heel veel hulp gekregen.”

“De stenen, die ook wel kloostermoppen heten, zijn één voor één uitgehakt”, verteld onze uitvoerder ter plaatse Gerby Verhoeven. “Het is een Middeleeuwse muur met veel details. Het is een enorme klus geweest, maar nu is de muur weer helemaal gerestaureerd in authentieke stijl en kan deze er weer eeuwen tegenaan.”

Vanuit zijn raam zag Edgard Claes de restauratieploeg hard aanhet werk in zijn geliefde kloostertuin. “Het is fantastisch dat die mensen door weer en wind hier toch steeds maar weer kwamen. In 2024 was het zelfs zo nat dat ze met tentjes hebben gewerkt om toch door te kunnen gaan.”
Uiteindelijk is de muur, van in totaal 23.000 kloostermoppen, af. De eer om de allerlaatste steen in te metselen was voor de kruisheer. “Ik heb het laatste steentje bij mogen dragen. Dat is symbolisch, maar is niets op het hele werk dat is gedaan”, zegt hij.